umowa przedwstępna warunkowa sprzedaży nieruchomości
Umowa sprzedaży w formie aktu notarialnego. Przy nabyciu nieruchomości w Polsce cudzoziemiec ma obowiązek zawrzeć zarówno umowę zobowiązującą do przeniesienia własności nieruchomości, jak i umowę przenoszącą własność w formie aktu notarialnego (art. 158 Kodeks cywilny). Nie dochowanie formy aktu notarialnego skutkuje
po stronie sprzedawcy: zobowiązania do przeniesienia na rzecz kupującego spółdzielczego własnościowego prawa do nieruchomości i wydania jej; po stronie kupującego: zapłatę ceny. § 2 Przedmiot Umowy. Przedmiotem Umowy jest zobowiązanie Stron do zawarcia umowy sprzedaży (dalej: „Umowa przyrzeczona”) Lokalu mieszkalnego.
Oznacza to że umowa przedwstępna w formie aktu notarialnego zapewnia stronom większą ochronę. Stanowi ona gwarancję, zabezpieczenie stron. Powinna zawierać elementy, które pojawią się we właściwej umowie sprzedaży nieruchomości, tj. określenie podmiotów, określenie przedmiotu umowy, ceny oraz terminu wykonania.
Między umową przedwstępną a umową rezerwacyjna występują znaczące różnice. Ta pierwsza jest zobowiązaniem dalej idącym, którego celem jest zawarcie umowy przyrzeczonej. Umowa rezerwacyjna z kolei stanowi jedynie deklarację potencjalnego kupującego, że jest zainteresowany nabyciem nieruchomości, a sam sprzedawca zobowiązuje
Umowa przedwstępna sprzedaży nieruchomości to dokument zawierający ustalenia między stronami dotyczące przyszłej transakcji sprzedaży nieruchomości. Jest to jedna z czynności notarialnych, na które warto zwrócić szczególną uwagę. Oznacza to, że umowa ta nie jest jeszcze umową sprzedaży właściwą, ale stanowi jedynie jej
Musique Du Film Rencontre Du Troisieme Type. Tak orzekł Sąd Najwyższy w wyroku z 20 marca 2014 r. (II CSK 292/13). Powódka wniosła pozew do sądu, ?w którym domagała się zobowiązania pozwanych do złożenia oświadczenia woli ?w przedmiocie zawarcia umowy przyrzeczonej sprzedaży nieruchomości. Wskazała, że do zawarcia takiej umowy pozwani zobowiązali się w umowie przedwstępnej, zawartej w formie aktu notarialnego. Wobec oddalenia powództwa powódka wniosła apelację, której sąd apelacyjny nie uwzględnił. Wskazał on, że w postępowaniu o wydanie orzeczenia zastępującego oświadczenie woli ocenia się treść umowy przedwstępnej w odniesieniu do chwili jej zawarcia, a nie chwili dochodzenia roszczenia umowy przyrzeczonej. W ocenie tego sądu umowa przedwstępna była nieważna i nie mogła stanowić podstawy do dochodzenia zawarcia umowy przyrzeczonej z powodu braku zastrzeżenia w umowie przedwstępnej warunku nieskorzystania z prawa pierwokupu przez Agencję Nieruchomości Rolnych. Tym samym naruszony został art. 599 § 2 kodeksu cywilnego, zgodnie z którym jeżeli prawo pierwokupu przysługuje z mocy ustawy Skarbowi Państwa lub jednostce samorządu terytorialnego, współwłaścicielowi albo dzierżawcy, to sprzedaż dokonana bezwarunkowo jest nieważna. Wobec braku zastrzeżenia w umowie przedwstępnej postanowienia w przedmiocie nieskorzystania przez uprawnionego z ustawowego prawa pierwokupu umowa przyrzeczona nie mogła być skutecznie zawarta wobec nieważności samej umowy przedwstępnej. Powódka wniosła skargę kasacyjną, wskazując, że instytucja pierwokupu odnosi się do umowy sprzedaży nieruchomości, a nie do umowy przedwstępnej zobowiązującej do dokonania sprzedaży, wobec czego nie wpływa na jej ważność. Sąd Najwyższy podzielił stanowisko powódki. Podkreślił, że ustawowe prawo pierwokupu nie jest elementem przedmiotowo istotnym przyrzeczonej umowy sprzedaży, a jedynie warunkiem prawnym, który strony umowy przedwstępnej muszą uwzględniać i przy jej zawieraniu i który wpływa na sposób wykonania zobowiązań wynikających z umowy przedwstępnej, ale nie na samą ważność tejże umowy przedwstępnej. Dlatego brak zastrzeżenia w umowie przedwstępnej postanowienia ?w przedmiocie nieskorzystania przez uprawnionego z ustawowego prawa pierwokupu bądź brak wskazania skutków skorzystania przez uprawnionego z tego ustawowego prawa nie powoduje nieważności umowy przedwstępnej. —Jarosław Hein Komentarz autora Jarosław ?Hein, adwokat i associate ?partner w gliwickim biurze?Rödl & Partner W kwestii poruszonej w komentowanym wyroku brak jest w orzecznictwie jednolitego stanowiska. Zgodnie z jednym z wyrażanych poglądów – zaprezentowanym w ww. wyroku – który odwołuje się do wykładni literalnej art. 599 § 2 oraz do jego szczególnego charakteru, cytowany przepis dotyczy wyłącznie umowy sprzedaży, a nie przedwstępnej umowy sprzedaży, wobec czego nie wpływa na jej ważność. W postępowaniu sądowym w przedmiocie roszczenia o zawarcie przyrzeczonej umowy sprzedaży nieruchomości sąd ustala bowiem treść tej umowy z uwzględnieniem zarówno postanowień umowy przedwstępnej, jak również obowiązujących norm prawnych, zasad współżycia społecznego i ustalonych zwyczajów, a orzeczenie sądu zastępujące przyrzeczoną umowę sprzedaży nie musi się ograniczać wyłącznie do ścisłej treści postanowień wynikających z umowy przedwstępnej (tak również np. wyrok SN ?z 24 listopada 2009 r., V CSK 163/09). Ta ostatnia zobowiązuje jedynie do zawarcia umowy przyrzeczonej, natomiast zachowania stron określa dopiero umowa przyrzeczona, ?i to z uwzględnieniem ograniczeń wynikających z obowiązującego stanu prawnego – wówczas jest pole do uwzględnienia ewentualnych ograniczeń wynikających z art. 599 § 2 Brak oświadczenia uprawnionego z ustawowego prawa pierwokupu o skorzystaniu z tego prawa do chwili nadejścia terminu zawarcia umowy przyrzeczonej oznacza, że zobowiązanie ?z umowy przedwstępnej nie będzie mogło być wykonane, a skutki jego niewykonania będą podlegały ocenie na podstawie treści umowy przedwstępnej i obowiązujących przepisów. Zgodnie z drugim, odmiennym poglądem, warunek w postaci nieskorzystania przez uprawnionego z ustawowego prawa pierwokupu (bądź wskazanie skutków skorzystania przez uprawnionego z tego ustawowego prawa), jako warunek prawny, którego niezachowanie powoduje bezwzględną nieważność umowy, stanowi element przedmiotowo istotny umowy. Z tego ?względu w świetle wymagań z art. 389 dotyczących treści umowy przedwstępnej przedmiotowy warunek musi się w umowie przedwstępnej znaleźć pod rygorem jej bezwzględnej nieważności. Za przyjęciem takiego stanowiska przemawia to, że gdyby umowa przedwstępna bez warunku prawa pierwokupu została zrealizowana, to wówczas zawarto by bezwzględnie nieważną umowę przyrzeczoną. Prawo nie może zatem dopuszczać umowy przedwstępnej w takim kształcie, który sankcjonowałby powstawanie ?w rezultacie jej realizacji umowy nieważnej ?(tak np. wyrok SN z 21 stycznia 2010 r., I CSK 239/09). Pogląd taki wypływa ze stanowiska, że orzeczenie sądu zastępujące umowę przyrzeczoną czy też sama umowa przyrzeczona musi się ściśle pokrywać ?z brzmieniem postanowień umowy przedwstępnej. Wydaje się zatem, że mimo wydania przez Sąd Najwyższy komentowanego wyroku, istniejąca rozbieżność poglądów odnośnie do konieczności zamieszczenia w treści umowy przedwstępnej sprzedaży warunku prawa pierwokupu skutkować będzie w praktyce gospodarczej umieszczaniem w treści umowy przedwstępnej warunku z art. 599 § 2
W przypadku umowy przedwstępnej sprzedaży lokalu strony powinny zawrzeć w niej istotne postanowienia umowy przyrzeczonej, tj.: kto jest sprzedawcą, kto jest kupującym, co jest przedmiotem sprzedaży, za jaką cenę jest sprzedawany ten lokal oraz w jakim terminie. Przy czym, nic nie stoi na przeszkodzie, żeby strony zawarły również inne dodatkowe elementy umowy, takie jak: zadatek czy kara umowna. Umowa przedwstępna została uregulowana w dwóch artykułach Kodeksu cywilnego – art. 389 i 390. Zgodnie z brzmieniem pierwszego przepisu umowa przedwstępna to taka umowa, przez którą jedna ze stron lub obie zobowiązują się do zawarcia oznaczonej umowy. Tym samym istotą tego rodzaju umowy jest dopiero zobowiązanie się stron do zawarcia w przyszłości definitywnej umowy, której główne założenia strony ustalają już teraz – w umowie przedwstępnej. Umowa przedwstępna pełni zarówno funkcję gwarancyjną zawarcia w przyszłości umowy docelowej, jak również funkcję ostrzegawczą. Informacja o zawarciu umowy przedwstępnej sprzedaży lokalu, a tym samym roszczenie o przeniesienie własności lokalu mogą zostać ujawnione na wniosek kupującego w księdze wieczystej danego lokalu (w dziale III). Roszczenie wpisane do księgi wieczystej jest skuteczne wobec każdoczesnego właściciela nieruchomości, co oznacza, że nawet jeżeli mimo zawarcia umowy przedwstępnej właściciel przeniesie własność lokalu na innego kupującego, to druga strona umowy przedwstępnej będzie mogła dochodzić swoich praw także od osoby, która ten lokal nabyła. Zawarcie umowy przedwstępnej Przed zawarciem umowy przedwstępnej strony powinny zastanowić się, jaki jest cel zawarcia tej umowy i w jaki sposób mogą skutecznie zabezpieczyć swoje interesy. Umowę przedwstępną sprzedaży lokalu użytkowego można zawrzeć zarówno w formie zwykłej pisemnej, jak i w formie aktu notarialnego. W przypadku, gdy umowa zawarta jest w formie aktu notarialnego, a jedna ze stron uchyla się od zawarcia umowy przyrzeczonej, druga strona ma możliwość dochodzenia w sądzie zawarcia umowy przyrzeczonej wbrew woli kontrahenta. W takim wypadku prawomocne orzeczenie sądu zastępuje oświadczenie woli drugiej strony. Jest to tzw. skutek silniejszy, jaki wywołuje zawarta umowa przedwstępna. Skutek słabszy zaś wystąpi w przypadku zawarcia umowy przedwstępnej w zwykłej formie pisemnej, gdy jedna ze stron uchyla się od zawarcia umowy przyrzeczonej, druga strona nie ma możliwości dochodzenia zawarcia umowy przyrzeczonej, może jednak realizować – w zależności od sytuacji – roszczenie o naprawienie szkody, roszczenie zwrotu zaliczki, roszczenie dotyczące zadatku, roszczenie dotyczące kary umownej. Roszczenia z umowy przedwstępnej przedawniają się z upływem roku od dnia, w którym umowa przyrzeczona miała być zawarta. Jeżeli sąd oddali żądanie zawarcia umowy przyrzeczonej, roszczenia z umowy przedwstępnej przedawniają się z upływem roku od dnia, w którym orzeczenie stało się prawomocne. PRZEDWSTĘPNA UMOWA SPRZEDAŻY LOKALU UŻYTKOWEGO W dniu …… w …………………… pomiędzy: Strony umowy W umowie należy wskazać dane sprzedawcy i kupującego. Prawidłowa identyfikacja stron będzie szczególnie istotna i cenna, jeśli w przyszłości zajdzie konieczność wystąpienia na drogę sądową przeciwko drugiej stronie. Minimalne dane stron, jakie powinny znaleźć się w umowie, to: imię, nazwisko, adres zamieszkania, numer dowodu osobistego oraz numer PESEL. Panem/Panią …………………………………………………, zam. w ………………………… (…-……), ul. ……………………………………, legitymującym/ą się dowodem osobistym wydanym przez ………………………………………………………………… o numerze ............................, PESEL: ………………………………………………, zwanym/ą dalej „Sprzedawcą” a Panem/Panią …………………………………………………, zam. w ………………………… (…-……), ul. ……………………………………, legitymującym/ą się dowodem osobistym wydanym przez …………………………………………………………………. o numerze ............................, PESEL: ………………………………………………, zwanym/ą dalej „Kupującym”, Sprzedawca i Kupujący są dalej zwani łącznie „Stronami”, a każdy z osobna „Stroną”; została zawarta przedwstępna umowa sprzedaży, zwana dalej „Umową”, Oświadczenia sprzedawcy W tym miejscu strony powinny umieścić dokładny opis lokalu będącego przedmiotem umowy przedwstępnej, poprzez podanie jego numeru porządkowego oraz adresu budynku, w którym się znajduje, a także numeru księgi wieczystej. Ponadto sprzedawca powinien wskazać dokładną powierzchnię lokalu oraz liczbę pomieszczeń, które składają się na lokal oraz do niego przynależą (np. garaż). Kolejnym elementem, który powinien się tutaj znaleźć jest określenie udziału we współwłasności nieruchomości wspólnej, jaki wiąże się z własnością lokalu. Lokal użytkowy to część budynku, na którą składa się jedno lub więcej pomieszczeń, wydzielona stałymi przegrodami budowlanymi. Może to być także cały budynek, niebędący mieszkaniem, pomieszczeniem technicznym czy gospodarczym. Tytułem przykładu lokalem użytkowym mogą być: pomieszczenie biurowe, lokal sklepowy, magazyn czy gabinet lekarski. Ponadto trzeba pamiętać, że w zależności od prowadzonej w lokalu działalności – musi on spełniać szereg surowych wymogów, przewidzianych m. in. w Rozporządzeniu Ministra Infrastruktury z 12 kwietnia 2002 roku w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie. § 1 Oświadczenia Sprzedawcy Sprzedawca oświadcza, że: 1) jest właścicielem stanowiącego odrębną własność lokalu, znajdującego się w budynku wielolokalowym położonym w ……… przy ul. …….., dla którego Sąd Rejonowy …….., …… Wydział Ksiąg Wieczystych prowadzi księgę wieczystą nr …… (zwanego dalej „Lokalem”); 2) Lokal składa się z …… pomieszczeń, o łącznej powierzchni użytkowej ….. (słownie: ……) m2; 3) z własnością Lokalu związany jest udział wynoszący ……… części we współwłasności nieruchomości wspólnej objętej księgą wieczystą o nr .……………; 4) Lokal należy do jego majątku osobistego; na dowód czego przedstawia wydruk odpisu księgi wieczystej nr …… na dzień …… – stanowiący załącznik nr 1 do Umowy. Przedmiot umowy Podstawowymi obowiązkami stron umowy sprzedaży, a jednocześnie przedmiotem umowy jest: po stronie sprzedawcy: przeniesienie własności i wydanie lokalu, po stronie kupującego: zapłata ceny i odbiór lokalu. Z racji tego, że sprzedaż ma charakter odpłatny, a więc cena stanowi istotny element umowy przyrzeczonej, już w umowie przedwstępnej strony zobowiązane są ustalić cenę, za jaką zostanie przeniesiona własność lokalu. Doprecyzowanie poprzez wskazanie zarówno kwoty liczbowej, jak i słownej pozwala uniknąć nieporozumień w razie popełnienia omyłki pisarskiej. Powinno się także wskazać sposób, w jaki nastąpić ma zapłata ceny. Strony mogą umówić się, że część ceny zostanie wpłacona tytułem zadatku wraz z zawarciem umowy przedwstępnej, zaś pozostała część przy zawarciu umowy przyrzeczonej. § 2 Przedmiot Umowy Strony zobowiązują się do zawarcia w formie aktu notarialnego umowy sprzedaży (zwanej dalej „Umową przyrzeczoną”), na podstawie której Sprzedawca sprzeda Kupującemu Lokal wraz z prawami związanymi z jego własnością, zaś Kupujący nabędzie go za cenę …… (słownie: ……) złotych. Zawarcie umowy przyrzeczonej W umowie przedwstępnej powinien znaleźć się także termin, w jakim strony zawrą ostateczną umowę sprzedaży lokalu użytkowego, najlepiej poprzez wskazanie konkretnej daty. Jeżeli termin, w ciągu którego ma być zawarta umowa przyrzeczona, nie został w umowie przedwstępnej określony, powinna ona zostać zawarta w odpowiednim terminie wyznaczonym przez stronę uprawnioną do żądania zawarcia umowy przyrzeczonej. Jeżeli obie strony są uprawnione do żądania zawarcia umowy przyrzeczonej i każda z nich wyznaczyła inny termin, strony wiąże termin wyznaczony przez stronę, która wcześniej złożyła stosowne oświadczenie. Jeżeli jednak w ciągu roku od dnia zawarcia umowy przedwstępnej nie został wyznaczony termin do zawarcia umowy przyrzeczonej – nie można żądać jej zawarcia. Warto pamiętać, że samo zawarcie umowy może nastąpić później, ważne żeby ten późniejszy termin został wyznaczony przed upływem roku od zawarcia umowy przedwstępnej. Dodatkowo w umowie przedwstępnej strony mogą również ustalić, która ze stron dokona wyboru notariusza oraz kto poniesie koszty czynności notarialnych. § 3 Zawarcie Umowy przyrzeczonej 1. Strony zobowiązują się zawrzeć Umowę przyrzeczoną w terminie do dnia ......…………… r. 2. Kupujący/Sprzedawca* jest uprawniony do wybrania notariusza, który sporządzi akt notarialny obejmujący Umowę przyrzeczoną. 3. Strony postanawiają, że koszty zawarcia Umowy przyrzeczonej poniesie Kupujący/Sprzedawca* z wyłączeniem podatku od czynności cywilnoprawnych, do zapłaty którego obowiązany jest Kupujący. Stan lokalu i jego przekazanie Oprócz oświadczeń sprzedawcy, o których mowa w §1 wzoru, w umowie przedwstępnej powinno się również znaleźć oświadczenie kupującego, zgodnie z którym zapoznał się on ze stanem prawnym i technicznym lokalu i nie wnosi w tym zakresie żadnych zastrzeżeń. Ponadto strony powinny w umowie przedwstępnej zawrzeć informację o tym, kiedy sprzedawca przekaże kupującemu lokal, licząc od momentu zawarcia umowy przyrzeczonej. Przekazanie lokalu zaś powinno zostać potwierdzone protokołem zdawczo-odbiorczym. Sprzedawca powinien powiedzieć kupującemu o wszystkich wadach lokalu (jeśli takowe występują), albowiem jeśli wie o wadzie lokalu, ale przy zawieraniu umowy zatai tę informację przed kupującym – wtedy oświadczenie kupującego o niewnoszeniu zastrzeżeń nie ograniczy w żaden sposób odpowiedzialności sprzedawcy z tytułu rękojmi. Ponadto to, czy kupujący mógł wadę zauważyć przy dochowaniu należytej staranności, czy powinien był wiedzieć o wadzie także nie wyłącza odpowiedzialności sprzedawcy z tytułu rękojmi. Jedynie wiedza kupującego o wadzie w chwili zawarcia umowy wyłącza tę odpowiedzialność. § 4 Stan Lokalu i jego przekazanie 1. Kupujący oświadcza, że obejrzał Lokal, w szczególności zapoznał się z jego stanem prawnym oraz technicznym i nie wnosi w tym zakresie żadnych zastrzeżeń. 2. Sprzedawca zobowiązany jest do przekazania Kupującemu Lokalu najpóźniej …. dni od dnia zawarcia Umowy przyrzeczonej. 3. Przekazanie Lokalu zostanie potwierdzone sporządzonym przez Strony protokołem zdawczo-odbiorczym. Zadatek Aby lepiej zabezpieczyć interesy obu stron na wypadek niewykonania umowy przez którąkolwiek z nich, strony mogą w umowie przedwstępnej zastrzec, że kupujący uiści na rzecz sprzedawcy odpowiednią kwotę tytułem zadatku. W razie niewykonania umowy przez sprzedawcę, tj. przez niezawarcie przez niego umowy przyrzeczonej, kupujący może od umowy odstąpić i zażądać od sprzedawcy zwrotu zadatku w podwójnej wysokości. W odwrotnej sytuacji, jeżeli to kupujący nie będzie chciał wykonać umowy, sprzedawca będzie mógł odstąpić od umowy, zachowując przy tym otrzymany zadatek. Odstąpienie od umowy spowoduje, że umowa przedwstępna będzie uważana za niezawartą. W przypadku jednak, gdy niewykonanie umowy jest następstwem okoliczności, za które żadna ze stron nie ponosi odpowiedzialności bądź gdy obie strony ponoszą odpowiedzialność – wtedy zadatek powinien zostać zwrócony w całości stronie, która go zapłaciła. W sytuacji zaś, jeśli dojdzie do zawarcia umowy przyrzeczonej, uiszczony zadatek zostanie zaliczony na poczet ceny. § 5 Zadatek 1. W dniu zawarcia Umowy Kupujący wpłacił Sprzedawcy gotówką kwotę ……. (słownie: ……) złotych tytułem zadatku (dalej: „Zadatek”), co Sprzedawca niniejszym potwierdza. 2. Strony zgodnie postanawiają, że kwota …… (słownie: ……) tytułem pozostałej do zapłaty ceny zostanie zapłacona przez Kupującego w dniu zawarcia Umowy przyrzeczonej. 3. Wpłacony przez Kupującego Zadatek nie podlega zwrotowi w razie niezawarcia Umowy przyrzeczonej wskutek okoliczności, za które odpowiedzialność ponosi Kupujący. Kara umowna Strony mogą także, niezależnie od postanowień dotyczących zadatku, wprowadzić do umowy postanowienia dotyczące kary umownej, na wypadek niewykonania zobowiązania przez którąkolwiek ze stron. Instytucja kary umownej polega na tym, że jeżeli do umowy nie dojdzie z przyczyn leżących po jednej ze stron, strona ta zapłaci drugiej stronie określoną kwotę pieniężną. Kara umowna jest o tyle dobrym rozwiązaniem, że w razie jej wprowadzenia do umowy, jej zapłata jest należna drugiej stronie niezależnie od tego, czy druga strona poniosła jakąkolwiek szkodę spowodowaną niezawarciem umowy przyrzeczonej. Strony powinny w umowie określić dokładną wysokość kary umownej oraz termin jej zapłaty. Postanowienie dotyczące kary umownej, nie wyłącza możliwości dochodzenia odszkodowania na zasadach ogólnych w sytuacji, w której wartość poniesionej szkody przekracza ustaloną w umowie wartość kary umownej, jeżeli było to zastrzeżone w umowie. § 6 Kara umowna 1. Strony postanawiają, że w przypadku niezawarcia Umowy przyrzeczonej wskutek okoliczności, za które odpowiedzialność ponosi jedna ze Stron, jest ona zobowiązana do zapłacenia drugiej Stronie kary umownej w wysokości …… (słownie: ……) złotych. 2. Kara umowna powinna zostać zapłacona w terminie 14 dni od dnia, do którego Umowa przyrzeczona winna zostać zawarta. 3. Strony są uprawnione do dochodzenia odszkodowania przenoszącego zastrzeżoną karę umowną na zasadach ogólnych. 4. Uprawnienie do żądania zastrzeżonej karu umownej jest niezależne od uprawnień wynikających z Zadatku. Postanowienia końcowe Postanowienia końcowe stanowią zbiór ogólnych ustaleń stron mających na celu wskazanie kierunków interpretacyjnych w razie wątpliwości oraz możliwości stosowania przepisów prawa w odniesieniu do kwestii, które nie zostały przewidziane przez strony w umowie. W tej części strony mogą zawrzeć postanowienia dotyczące formy w jakiej należy dokonać zmiany umowy. Wskazany w omawianym wzorze rygor nieważności oznacza, że wszelkie zmiany, które strony dokonają w sposób inny niż pisemny (np. ustnie), będą nieważne i strony nie będą nimi związane. Należy również pamiętać, że umowa dla swej ważności wymaga podpisów każdej ze stron. Do umowy strony są zobowiązane załączyć niezbędne dokumenty, wydruk z księgi wieczystej lokalu. § 7 Postanowienia końcowe 1. Wszelkie zmiany Umowy wymagają zachowania formy pisemnej pod rygorem nieważności. 2. Wszelkie spory wynikające z Umowy, Strony poddają sądowi powszechnemu właściwemu dla miejsca zamieszkania Sprzedawcy/Kupującego*. 3. W sprawach nieuregulowanych zastosowanie mają przepisy Kodeksu cywilnego. 4. Umowa została sporządzona w dwóch jednobrzmiących egzemplarzach, po jednym dla każdej ze Stron. Załączniki do Umowy: 1) Załącznik nr 1 - wydruk odpisu księgi wieczystej nr …… na dzień ……. Pobierz darmowy wzór umowy sprzedaży lokalu użytkowego: Pobierz DOC Pobierz PDF Julia Wawrzyńczak - Aplikant w Lubasz i Wspólnicy - Kancelarii Radców Prawnych Posiada doświadczenie w obszarach prawa cywilnego oraz obsługi prawnej spółek prawa handlowego i przedsiębiorców. Realizuje projekty związane z problematyką ochrony danych osobowych. Aplikantka II roku aplikacji radcowskiej w Okręgowej Izbie Radców Prawnych w Łodzi, absolwentka Wydziału Prawa i Administracji UŁ. Jej praca magisterska z zakresu znaków towarowych została wyróżniona nagrodą Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego.
Bardzo często zawarcie umowy przenoszącej własność nieruchomości napotyka na różnego typu przeszkody. Mogą to być uwarunkowania natury faktycznej, np. konieczność dokończenia inwestycji, zapewnienia dostępu do drogi publicznej, doprowadzenia określonych mediów, itp. Nie są również rzadkie przypadki, gdy transakcję blokują przeszkody prawne. Będą nimi oczekiwanie na założenie księgi wieczystej na nieruchomości, potrzeba uzyskania statusu samodzielnego lokalu mieszkalnego przez przedmiot transakcji, czy też wygaszenie ciążących na nieruchomości obciążeń. Wielu nabywców boryka się także z przeszkodami natury finansowej, w szczególności zaś z koniecznością oczekiwania na pozytywną decyzję oraz wiele innych czynników może sprawić, że nawet porozumienie się stron transakcji co do głównych jej elementów, w tym ceny, nie pozwoli na szybkie przeniesienie własności nieruchomości. Możnaby powiedzieć, iż sytuację tą można w prosty sposób rozwiązać wprowadzając odpowiednie warunki do umowy sprzedaży. Niestety, nie jest to możliwe. Wynika to z faktu, że ustawodawca wprost zakazuje zawierania umów przenoszących własność nieruchomości pod warunkiem albo z zastrzeżeniem szczęście ww. zakaz nie obejmuje umów przedwstępnych. Tym samym możliwe jest zawarcie warunkowej umowy przedwstępnej sprzedaży nieruchomości. Konstrukcje takie stosunkowo często spotykane są na rynku nieruchomości. Niemniej, przed zdecydowaniem się na jej zastosowanie, warto zwrócić uwagę na kilka niuansów, których przeoczenie może być wszystkim, ziszczenie się zastrzeżonego warunku, np. uzyskanie pozytywnej decyzji kredytowej, bądź utworzenie księgi wieczystej dla sprzedawanej nieruchomości, nie spowoduje automatycznego przeniesienia własności przedmiotu umowy. Od spełnienia się warunku uzależniona jest bowiem ważność umowy przedwstępnej. Przywołane powyżej zastrzeżenia mają bowiem postać warunków zawieszających. Oznacza to, że dopiero zaistnienie danej sytuacji powoduje niejako aktywowanie się umowy przedwstępnej. Do tego czasu pozostaje ona w swoistym uśpieniu. Jeżeli zatem ziści się warunek, to strony stają się związane umową przedwstępną, już bezwarunkowo. Dopiero kolejnym krokiem będzie zawarcie umowy przeniesienia własności zatem, że umowa przedwstępna powinna określać główne świadczenia stron, w tym cenę sprzedaży. Bardzo często jej elementem jest również termin, w którym umowa przyrzeczona powinna zostać zawarta. Od momentu ziszczenia się warunku możliwe jest zatem dochodzenie roszczeń o wykonanie umowy przedwstępnej,Sama konstrukcja warunku także nie powinna umknąć naszemu zainteresowaniu. Przede wszystkim warunek powinien być sformułowany w sposób możliwie jednoznaczny. Wszelkie niejasności utrudnią pociągnięcie drugiej strony do odpowiedzialności. Pamiętajmy też, że warunkiem jest zdarzenie przyszłe, lecz niepewne. Musi zatem istnieć prawdopodobieństwo jego ziszczenia pojawia się wszakże kolejna rzecz warta uwagi – forma umowy. Może nam się wydawać, że zawarcie umowy przedwstępnej i to jeszcze warunkowej nie wymaga szczególnej formy. Fakt, ważna będzie nawet umowa pisemna. Niemniej, aby dochodzić sądowego wykonania umowy przedwstępnej, musi ona odpowiadać formie zastrzeżonej dla umowy przyrzeczonej. W przypadku umów sprzedaży nieruchomości, jest to forma aktu notarialnego. Umowa zawarta z pominięciem notariusza będzie co prawda ważna, jednakże pozwoli na domaganie się od nielojalnego kontrahenta tylko niewielkiego odszkodowania mającego pokryć koszty związane z zawarciem umowy przedwstępnej. Warunkowa umowa przedwstępna będzie przydatna w każdej sytuacji, gdy niezbędne jest uzależnienie transakcji od ziszczenia się dodatkowych warunków. Niemniej, zawierając taką umowę powinniśmy zadbać o jej właściwą konstrukcję oraz Piotr Zwoliński Dyrektor Zarządzający Pepper House
Warunkowa umowa sprzedaży udziałów albo warunkowa przedwstępna umowa sprzedaży udziałów jest często wykorzystywane w praktyce transakcji M&A. Przy takich konstrukcjach przejściowych pojawia się naturalne pytanie o to, co się stanie jeżeli sprzedający, w okresie zanim ziściły się warunki zawieszające, nielojalnie postanowi sprzedać udziały osobie trzeciej? Czy poszkodowanemu inwestorowi przysługują jakieś instrumenty ochronne? Odpowiedź na wyżej postawione pytanie nie jest niestety łatwa. Nie ulega wątpliwościom, że niedoszłemu nabywcy przysługiwać będzie względem nielojalnego kontrahenta roszczenie o zapłatę odszkodowania. Problemem będzie jednak określenie wysokości odszkodowania. Z jednej strony, rzeczywistą stratę jaką poniósł nabywca stanowią koszty związane z organizacją transakcji (audyty, obsługa prawna, taksy notarialne, wnioski do organów publicznych itp.). Natomiast szkoda w postaci zysków nieosiągniętych w związku z niezrealizowana inwestycją będzie miała charakter mocno hipotetyczny, a tym samym trudny do wykazania przed sądem. W tym zakresie niewątpliwym ułatwieniem byłoby posłużenie się zryczałtowaną kwotą kary umownej. Niezależnie jednak od ewentualnych roszczeń odszkodowawczych powstaje pytanie, czy istnieje możliwość wymuszenia transferu udziałów pomimo rozporządzenia nimi na rzecz osoby trzeciej? Przepisy polskiego prawa cywilnego przewidują ciekawą regulację służącą ochronie osoby, na rzecz której dokonano warunkowego rozporządzenia. Chodzi o ochronę tzw. ekspektatywy prawa czyli prawnie uzasadnionego oczekiwania, iż dane prawo się pozyska. Ochronę taką przewiduje art. 92 § 1 kodeksu cywilnego, zgodnie z którym ziszczenie się warunków zastrzeżonych dla rozporządzenia określonym prawem niweczy wszelkie czynności, które udaremniałyby lub ograniczały to rozporządzenie. Tym samym warunkowa umowa sprzedaży chroniłaby inwestora przed wszelkimi nielojalnymi transferami, które miałyby miejsce pomiędzy zawarciem umowy warunkowej, a ziszczeniem się warunków (o ile warunki by się ziściły). Na pierwszy rzut oka może się wydawać, że wspomniana regulacja chroni potencjalnego inwestora w pełni i nie ma on czym się martwić. Niemniej jednak z zastosowaniem takiej ochrony ekspektatywy są dwa problemy. Po pierwsze chroni ona tylko rozporządzenia dokonane pod warunkiem. Oznacza to, że na art. 92 § 1 możemy się powołać tylko jeżeli została zawarta warunkowa umowa sprzedaży. Jeżeli zaś skorzystano z konstrukcji warunkowej przedwstępnej umowy sprzedaży – przepis ten nie znajdzie zastosowania. Drugim ograniczeniem jest nie-do-końca jasne brzmienie art. 92 § 2 kodeksu cywilnego. Zgodnie z tym przepisem, jeżeli wskutek czynności nielojalnego sprzedającego prawa miałyby zostać nabyte przez osobę trzecią – stosuje się odpowiednio przepisy o ochronie osób w dobrej wierze, które dokonały czynności z osobą nieuprawnioną. Z tym właśnie „odpowiednim” stosowaniem przepisów mamy duży problem. Wynika on z faktu, iż w polskim prawie nie ma przepisów chroniących nabywcę udziałów w spółce z w dobrej wierze. Innymi słowy, polskie prawo nie umożliwia nabycia udziałów od osoby nieuprawnionej. Taka ochrona występuje natomiast w przypadku nabycia ruchomości w dobrej wierze (o ile ruchomości wydano) jak i nabycia nieruchomości w dobrej wierze od osoby, która figuruje w księdze wieczystej nieruchomości. W związku z tym można się zastanawiać, czy nabywca udziałów w dobrej wierze nie jest chroniony (bo nie ma takich przepisów dotyczących udziałów w spółce z czy też powinien być chroniony przy odpowiednim zastosowaniu przepisów o ruchomościach? Nie znalazłem żadnego publicznie dostępnego orzeczenia, które odpowiadałoby na to pytanie. Oznacza to, że kwestia o olbrzymim znaczeniu dla praktyki transakcyjnej, która może rodzić potencjalnie znaczące spory korporacyjne nie trafiła jeszcze pod osąd.
Iga Gradzka / 12 kwietnia 2019 Zakup nieruchomości warto poprzedzić umową przedwstępną sprzedaży. Umowa przedwstępna określa, na jakich warunkach będzie sprzedana nieruchomość. >>> Sprawdź też: Idealna lista zakupów. Jak ją przygotować Na początku warto wiedzieć, że podstawową cechą umowy przedwstępnej nieruchomości nie jest przeniesienie własności, ale określenie przyszłej daty, kiedy nieruchomość będzie przekazana. Umowa przedwstępna sprzedaży może też określić warunki, które powinny być spełnione, żeby można było zamknąć umowę. Jeśli podpisana jest umowa przedwstępna, to żadna ze stron nie może od niej odstąpić, chyba że mamy do czynienia z nieprzewidzianymi okolicznościami i umowa nie może zostać spełniona. Po co umowa przedwstępna? Wstępna umowa sprzedaży określa, na jakich warunkach zostanie sprzedana nieruchomość. Umowa przedwstępna jest rodzajem porozumienia, które pozwala każdej ze stron dobrze przygotować się do transakcji. Umowa przedwstępna sprzedaży nieruchomości koniecznie musi być przygotowana w formie pisemnej. Umowę tę muszą podpisać wszystkie strony transakcji. Wzór umowy przedwstępnej W umowie przedwstępnej sprzedaży powinniśmy zawrzeć przynajmniej pełne dane obu stron, wraz z ich adresami. Konieczne będzie też wpisanie adresu nieruchomości i jej opis prawny. W umowie musi też znaleźć się cena, jaka będzie do zapłacenia, a także metoda płatności. W przypadku przekazania zaliczki koniecznie trzeba to wpisać do umowy. Nie wolno zapomnieć o umieszczeniu w umowie spisu wszystkich dodatkowych kosztów, które muszą być poniesione poza ceną zakupu (o ile oczywiście występują). Umowa będzie wymagać od sprzedającego przedstawienia aktu przeniesienia własności przy podpisaniu ostatecznej umowy. Dopiero ostateczna umowa sprzedaży nieruchomości przenosi własność nieruchomości na kupującego. Kiedy umowa przedwstępna nie odnosi skutku Może się zdarzyć, że zajdą nieprzewidziane okoliczności. Są one dość powszechne w przypadku zakupu nieruchomości. Najczęściej konieczność podpisania umowy przedwstępnej występuje w przypadku starania się o kredyt. Bank może nie dać ostatecznej decyzji kredytowej, póki umowa przedwstępna nie zostanie podpisana. Jeśli jednak bank nie da kredytu, możliwe będzie zrezygnowanie z zakupu nieruchomości bez ponoszenia kary. Może też zdarzyć się, że występują różnice w wycenie nieruchomości. W takiej sytuacji możliwe jest również odstąpienie od umowy bez konieczności zapłaty kary umownej. >>> Sprawdź też:Czy operator telekomunikacyjny może kserować dowód osobisty? Domyślna umowa przedwstępna sprzedaży Nie znaczy to, że umowę przedwstępną można traktować dość luźno. Kupujący zwykle w czasie podpisywania umowy przedwstępnej przekazuje depozyt. Gdy nie dojdzie do sprzedaży to depozyt przepada. Możliwe jest też ubieganie się o anulowanie umowy. Wtedy najczęściej konieczne będzie wypłacenie odszkodowania w celu pokrycia poniesionych kosztów. Kupujący zabezpiecza więc w ten sposób swój interes, że nieruchomość będzie nabywał po określonej cenie, a sprzedający, że nieruchomość zostanie zbyta. Dziękujemy, że przeczytałaś/eś nasz artykuł do końca. Jeśli chcesz być na bieżąco z informacjami prawnymi, zapraszamy do naszego serwisu ponownie!Jeżeli podobał Ci się artykuł podziel się z innymi udostępniając go w mediach społecznościowych - poniżej masz szybkie linki do udostępnień. Czy ten artykuł był przydatny?
umowa przedwstępna warunkowa sprzedaży nieruchomości